Maski, maseczki, półmaski – co warto wiedzieć?

Maski, maseczki higieniczne mają głównie zapobiegać przenoszeniu się zanieczyszczeń z rąk do okolic ust i nosa oraz ewentualnemu rozprzestrzenianiu się wytwarzanych/wydychanych przez użytkownika maseczki wydzielin.  Dotyczy to także wyrobów z certyfikatem Oeko-Tex, który informuje, że materiały użyte do produkcji tego typu maseczek nie zagrażają użytkownikom przy bezpośrednim kontakcie z ich skórą. Niestety maseczki higieniczne tylko w niewielkim stopniu chronią użytkownika ze względu na niską skuteczność filtracji i słabe ich dopasowanie do  twarzy.

Półmaski medyczne spełniające wymagania normy EN 14683 mają za zadanie zmniejszenie wydostawania się wydzielin użytkownika do otoczenia. Należy przy tym pamiętać, że klasa I przeznaczona jest dla pacjentów, natomiast klasy II i IIR dla pracowników służby zdrowia. W przypadku tego typu wyrobów ich parametry dotyczące ochrony otoczenia są potwierdzone przez odpowiednie laboratoria jednak, tak jak półmaski higieniczne, nie stanowią one bariery ochronnej dla użytkownika.

Półmaski filtrujące spełniające wymagania normy EN 149:2001 + A1:2009 mają za zadanie ochronę użytkownika przed pyłami (w tym przed smogiem), dymami, mgłami oraz aerozolami substancji ciekłych. Występują w trzech klasach: FFP1, FFP2 i FFP3 (im wyższa cyfra na końcu symbolu tym lepsza klasa filtracji). Według informacji Centralnego Instytutu Ochrony Pracy (oprócz standardowych zastosowań np. w przemyśle wydobywczym) półmaski w klasie FFP2 mogą być stosowane do ochrony przed niebezpiecznymi bioaerozolami (rozproszonymi w powietrzu mikroorganizmami) w grupach 1-2, a w klasie FFP3 w grupie 3 (COVID -19 zaliczony jest do 3 grupy zagrożeń biologicznych).  Zanim półmaski trafią na rynek, w procesie ich certyfikacji badanych jest wiele parametrów. Oprócz tych bardzo ważnych jak skuteczności filtracji (czyli jaki procent pyłów i aerozoli w powietrzu są w stanie zablokować) i opory przepływu powietrza (im niższe tym łatwiej nam oddychać w półmasce) sprawdzane jest także dopasowanie produktu do twarzy użytkownika. To właśnie ten ostatni element, czyli wskaźnik przenikania (informacja ile zanieczyszczeń może się przedostać pod półmaskę), w bardzo dużym stopniu stanowi o parametrach ochronnych. Prawidłowo założona i dobrze dopasowana do twarzy użytkownika półmaska filtrująca tworzy skuteczną barierę ochronną.

Aby sprawdzić czy maska bądź półmaska jest prawidłowo dopasowana do naszej twarzy można wykonać skuteczny i wiarygodny test  urządzeniem PortaCount. Pozwala ono w prosty sposób wyznaczyć współczynnik dopasowania maseczki do naszej twarzy. Testowanie odbywa się podczas wykonywania naturalnych ruchów przez noszącego półmaskę użytkownika. Procedura ta jest automatyczna i powtarzalna, a uzyskany natychmiast wynik daje nam prostą odpowiedź dotyczącą półmaski: „Szczelna/Nieszczelna”. PortaCount określa stosunek zanieczyszczonego powietrza na zewnątrz i wewnątrz półmaski noszonej przez użytkownika, zliczając cząsteczki aerozoli na zewnątrz i te, które znalazły się wewnątrz półmaski. Jeżeli np. współczynnik dopasowania wynosi 50 jednostek to oznacza to, że powietrze wewnątrz półmaski zawiera 50 razy mniej zanieczyszczeń niż jest go w otoczeniu. Za pomocą tego urządzenia można skontrolować dopasowanie praktycznie wszystkich półmasek, maseczek…